Każdy komputer jest dostarczany z systemem operacyjnym (OS), a funkcje sieciowe są wbudowane we wszystkie nowoczesne systemy operacyjne. System operacyjny składa się z oprogramowania, które zarządza aplikacjami, funkcjami i sprzętem na urządzeniu oraz zapewnia interfejs używany do interakcji z tymi funkcjami. Oprogramowanie systemu operacyjnego działa na laptopach, komputerach stacjonarnych, smartfonach, tabletach, routerach sieciowych i innych inteligentnych urządzeniach.
Rodzaje systemów operacyjnych
Najbardziej znane i powszechnie używane systemy operacyjne to te, które można znaleźć na komputerach osobistych, takich jak Microsoft Windows, macOS i Linux (system operacyjny podobny do systemu UNIX).
Niektóre systemy operacyjne są przeznaczone dla określonych typów sprzętu, w tym:
- Apple iOS, iPadOS i Google Android na smartfony i tablety.
- Solaris, HP-UX, DG-UX i inne warianty systemu Unix dla serwerów.
- DEC VMS (system pamięci wirtualnej) dla komputerów typu mainframe.
- Apple tvOS dla cyfrowych odtwarzaczy multimedialnych Apple TV.
- Noś na smartwatche Google.
Inne systemy operacyjne, które były powszechne w przeszłości:
- Novell Netware był popularnym systemem operacyjnym dla komputerów z systemem Windows w latach 90.
- IBM OS/2 był wczesnym systemem operacyjnym Windows, który przez pewien czas konkurował z Microsoft Windows, ale odniósł ograniczony sukces na rynku konsumenckim.
- Multics to innowacyjny system operacyjny stworzony dla komputerów mainframe w latach 60. XX wieku. Wpłynęło to na rozwój Unixa.
Sieciowe systemy operacyjne
Nowoczesny system operacyjny zawiera wbudowane oprogramowanie zaprojektowane w celu uproszczenia pracy w sieci. Typowe oprogramowanie systemu operacyjnego obejmuje implementację protokołu TCP/IP i powiązanych programów narzędziowych, takich jak ping i traceroute, wraz ze sterownikami urządzeń i innym oprogramowaniem, które automatycznie włącza interfejs Ethernet lub bezprzewodowy dla urządzenia.
Systemy operacyjne urządzeń mobilnych zwykle zapewniają programy umożliwiające łączność Wi-Fi, Bluetooth i inne połączenia bezprzewodowe.
Wczesne wersje systemu Microsoft Windows nie zapewniały obsługi sieci komputerowych. Firma Microsoft dodała podstawowe funkcje sieciowe, począwszy od systemu Windows 95 i Windows for Workgroups.
Microsoft wprowadził funkcję udostępniania połączenia internetowego (ICS) w systemie Windows 98 Wydanie drugie (Win98 SE) i Windows HomeGroup do sieci domowych w systemie Windows 7. Porównaj to z systemem Unix, który został zaprojektowany od początku do pracy w sieci.
Dziś obsługa sieci jest raczej normą niż wyjątkiem. Większość nowoczesnych systemów operacyjnych kwalifikuje się jako sieciowe systemy operacyjne, ponieważ umożliwiają dostęp do Internetu i obsługują sieć domową.
Wbudowane systemy operacyjne
Wbudowany system operacyjny nie obsługuje konfiguracji swojego oprogramowania lub jej konfiguracja jest ograniczona. Na przykład wbudowane systemy operacyjne, takie jak te w routerach, zawierają wstępnie skonfigurowany serwer WWW, serwer DHCP i niektóre narzędzia, ale nie pozwalają na instalację nowych programów. Przykłady wbudowanych systemów operacyjnych dla routerów:
- Cisco IOS (internetowy system operacyjny)
- DD-WRT
- Juniper Junos
